تکلیف سهم الارث مادر از فرزند فوت شده بعد از فوت خودش چه می‌شود؟

ارث و میراث یکی از مسائل مهم و پیچیده حقوقی است که در زندگی انسان‌ها نقش دارد. ارث به معنای انتقال اموال و حقوق یک شخص به شخص یا اشخاص دیگر پس از مرگ او است. به ارث بردن اموال متوفی یکی از حقوق اساسی وراث محسوب می‌شود که توسط قانون مدنی تضمین شده است. اما ارث بردن به شرایط و مقدار مشخصی مربوط می‌شود که باید آن را در نظر داشت.
در این مطلب، ما قصد داریم به بررسی تکلیف سهم الارث مادر از فرزند فوت شده بعد از فوت خودش بپردازیم. چرا که این موضوع از جمله مسائلی است که در تقسیم ارث ممکن است پیش بیاید و نیاز به آشنایی با قوانین و مفاهیم حقوقی دارد.

شرایط ارث بردن مادر از فرزند فوت شده

شرایط ارث بردن مادر از فرزند فوت شده به عوامل مختلفی بستگی دارد که برخی از آن‌ها عبارتند از:

• تعداد و نوع وراث فرزند فوت شده
• وجود یا عدم وجود حاجب برای مادر
• وجود یا عدم وجود وصیت‌نامه برای فرزند فوت شده

به طور کلی، می‌توان گفت که مادر در هر حالتی که باشد، حداقل یک ششم و حداکثر یک سوم از ارث فرزند فوت شده‌اش را می‌برد. اما این مقدار ممکن است با توجه به شرایط مذکور تغییر کند. برای مثال:

• اگر فرزند فوت شده، همسر و فرزند داشته باشد، مادر از او یک ششم ارث می‌برد.
• اگر فرزند فوت شده، همسر و فرزند نداشته باشد، مادر از او یک سوم ارث می‌برد.
• اگر فرزند فوت شده فقط مادرش را به عنوان وراث در وصیت‌نامه‌اش معرفی کرده باشد، کل ارث به مادر می‌رسد.
• اگر فرزند فوت شده پدر یا پسر یا برادر یا عمو یا دایی یا پسر عمو یا پسر دایی داشته باشد، این افراد حاجب برای مادر هستند و مانع از افزایش سهم الارث او می‌شوند.

برای محاسبه دقیق سهم الارث مادر، باید ابتدا میزان ارث فرزند فوت شده را مشخص کرد. سپس باید تعداد و نوع وارثین قانونی فرزند فوت شده را شناسایی کرد. در این مرحله، باید توجه داشت که برخی از وارثین قانونی هم‌چون همسر، فرزندان و پدر و مادر، سهم الارث ثابتی دارند و برخی از وارثین قانونی دیگر هم‌چون برادران و خواهران و عموها و خاله‌ها و دایی‌ها و عمه‌ها و نوه‌ها و… سهم الارث متغیری دارند. همچنین برخی از وارثین هم‌چون اشخاص حقیقی یا حقوقی که فرزند فوت شده، آن‌ها را در وصیت‌نامه‌اش به عنوان وراث معرفی کرده باشد، سهم الارث مشخصی دارند.
پس از شناسایی وراث فرزند فوت شده، باید سهم الارث هر یک از آن‌ها را محاسبه کرد. در این مرحله، باید توجه داشت که اگر وارثی حاجب باشد، مانع از ارث بردن برخی از وارثین دیگر می‌شود. همچنین باید توجه داشت که اگر وارثی، مورث را بکشد یا در قتل او شرکت کرده یا از قتل او خبر داشته باشد و آن را افشا نکند، از ارث محروم می‌شود.
پس از محاسبه سهم الارث هر یک از وارثین، باید سهم الارث مادر را تعیین کرد. در این مرحله، باید توجه داشت که مادر در هر حالتی که باشد، حداقل یک ششم و حداکثر یک سوم از ارث فرزند فوت شده‌اش را می‌برد.

تکلیف ارث مادر از فرزند فوت شده پس از مرگ چیست؟

زمانی که مادر از فرزند فوت شده‌اش ارث می‌برد، به عنوان یکی از اموال و حقوق مادر محسوب می‌شود. بنابراین، پس از مرگ مادر، این ارث نیز بین وراث مادر تقسیم می‌شود. به عنوان مثال، اگر مادر از پسر فوت شده‌اش یک ششم ارث بگیرد و سپس خود مادر فوت کند، این میزان از ارث بین وارثین مادر تقسیم می‌شود.
اگر وارثین مادر شامل همسر و فرزندان و پدر و برادران و خواهران مادر باشند، هر یک از آن‌ها سهمی از این یک ششم ارث خواهند داشت. اما اگر وارثین مادر شامل فرزندان دیگر مادر باشند، آن‌ها سهمی از این یک ششم ارث خواهند داشت که ممکن است با سهمی که از ارث پدر خود گرفته‌اند متفاوت باشد.
برای مثال، اگر مادر از پسر فوت شده‌اش یک ششم ارث بگیرد و سپس خود مادر فوت کند و وارثین مادر شامل دو پسر و دو دختر باشند، هر یک از آن‌ها یک چهارم از این یک ششم ارث خواهند داشت. اما اگر پدر آن‌ها هم فوت کرده باشد و پسران هر کدام یک چهارم و دختران هر کدام یک هشتم از ارث پدر خواهند داشت. بنابراین می‌توان گفت که سهم الارث هر یک از فرزندان مادر از ارث پدر و مادر ممکن است متفاوت باشد.

کلام آخر …

در این مطلب، ما به بررسی تکلیف سهم الارث مادر از فرزند فوت شده بعد از فوت خودش پرداختیم. این مسئله به عوامل متعددی بستگی دارد که در نهایت می‌توان نتیجه گرفت که مادر در هر حالتی که باشد، حداقل یک ششم و حداکثر یک سوم از ارث فرزند فوت شده‌اش را می‌برد. اما این ارث پس از مرگ مادر، بین وارثین مادر تقسیم می‌شود و مگر اینکه وراث مادر و فرزند فوت شده یکی باشند.

سوالات متداول

• آیا مادر می‌تواند از فرزند فوت شده‌اش بیش از یک سوم ارث بگیرد؟

خیر، مادر در هر حالتی که باشد، حداقل یک ششم و حداکثر یک سوم از ارث فرزند فوت شده‌اش را می‌برد.

• آیا مادر می‌تواند از فرزند فوت شده‌اش کمتر از یک ششم ارث بگیرد؟

بله، اگر او خودش بخواهد می‌تواند ارثی را از فرزند فوت شده‌اش، نبرد و یا این امکان را خواهد داشت که بخشی از سهم خود را به دیگر وارثین ببخشد.