چند نکته درباره تعدیل مهریه
در این مقاله، قصد داریم به نحوه تعدیل مهریه در جامعه امروز اشاره کنیم. مهریه یا صداق، یک مبلغ یا مالی است که مرد به هنگام عقد نکاح به همسرش می‌دهد، به عنوان نشانی از قصد وی برای ازدواج.
یکی از مسائل رایج در دادگاه‌های خانواده، مربوط به درخواست مهریه است. زنان، طبق قانون، حق دارند که از زمان عقد نکاح، مهریه را از همسر خود درخواست کنند و در هر زمانی پس از عقد، برای دریافت آن اقدام کنند. اغلب زنان این حق را در زمان جدایی از شوهر خود مطالبه می‌کنند. قوانین مربوط به مهریه در نظر دارند که زنان پس از عقد، مجاز به درخواست و دریافت مهریه باشند.
در درخواست مهریه، مسائل مختلفی می‌تواند مطرح شود. از جمله، ادعای اعسار از پرداخت مهریه و تقاضای تعدیل یا تقسیط مهریه. اعسار از پرداخت مهریه به مواردی اشاره دارد که مرد توانایی پرداخت مهریه را ندارد و ادعا می‌کند که از نظر مالی قادر به پرداخت مبلغ مهریه نیست. در مواردی که مرد به دلایل مشروعی نمی‌تواند مهریه را پرداخت کند، در دادگاه می‌توان اعسار را مورد بررسی قرار داد.
دادخواست تعدیل مهریه و تقسیط به چه معناست؟
دادخواست تعدیل مهریه و تقسیط به معنای درخواست زوج برای تغییر شرایط پرداخت مهریه و تسهیل پرداخت آن است. در صورتی که مرد توانایی مالی لازم برای یکجا پرداخت مهریه را نداشته باشد، می‌تواند دادخواستی را تنظیم کند که به صورت تعدیل و تقسیط مهریه عمل کند. در این صورت، مهریه به صورت اقساطی به زن پرداخت می‌شود.
تنظیم دادخواست تعدیل و تقسیط مهریه شرایط و مقررات خاصی را در بر می‌گیرد که باید به درستی رعایت شود. این شرایط می‌توانند شامل مبلغ و تعداد اقساط، نرخ سود یا بهره، زمان و شیوه پرداخت، تضمینات و سایر جزئیات مربوط به تعدیل مهریه باشند. در صورتی که این شروط به درستی رعایت نشوند، ممکن است دادگاه دادخواست را رد کند.
هدف از تعدیل و تقسیط مهریه، کمک به زوج در پرداخت مهریه بوده و تسهیل فرایند اقتصادی برای آنها است. این اقدام می‌تواند به دلیل عدم توانایی مالی زوج یا شرایط مالی خاصی که موجب می‌شود پرداخت مهریه به صورت یکجا انجام نشود، انجام شود.
در هر صورت، برای دریافت اطلاعات دقیقتر و پیگیری موضوع، بهتر است از خدمات مشاوره حقوقی متخصص در امور خانواده استفاده کنید.
تعدیل مهریه
تعدیل مهریه به دو شکل انجام می‌شود:
- تعدیل مهریه با پرداخت اقساط: در این حالت، زوج موظف است بدهی خود را به زوجه به صورت اقساط پرداخت کند. به این ترتیب، مبلغ مهریه به تعداد اقساط تقسیم می‌شود و زوج تا پایان مدت تعیین شده توسط دادگاه، اقساط مهریه را پرداخت می‌کند.
- تعدیل مهریه با تغییر مدت زمان پرداخت: در این حالت، زوج موظف است مهریه خود را در یک مدت زمان مشخص به زوجه پرداخت کند. بدین ترتیب، زمان پرداخت مهریه تغییر می‌کند و زوج می‌بایست در طول آن مدت، مهریه را به زوجه پرداخت کند.
بعضی افراد ممکن است بر این باور باشند که تغییر در وضعیت مالی زوج در آینده تأثیری بر نحوه پرداخت مهریه نخواهد داشت، اما واقعیت متفاوت است. زیرا وضعیت مالی هر فرد ممکن است در آینده تغییر کند و به همین دلیل، قانون مهریه را به طور وابسته به آینده در نظر گرفته‌اند. ممکن است فردی که امروز نمی‌تواند مهریه را پرداخت کند، در آینده از وضعیت مالی نامطلوب خود خارج شود.
تعدیل مهریه می‌تواند دو بُعد داشته باشد. بُعد منفی آن باعث کاهش مبلغ مهریه می‌شود، به این معنی که مهریه کاهش یابد. و بُعد مثبت آن باعث افزایش مبلغ مهریه می‌شود، به این معنی که مهریه افزایش یابد.
در هر صورت، برای اطلاعات دقیقتر و پیگیری موضوع، بهتر است از خدمات مشاوره حقوقی متخصص در حوزه خانواده استفاده کنید.
کاهش اقساط مهریه
کاهش اقساط مهریه به صورت زیر انجام می‌شود:
با توجه به ماده ۱۱ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی، در صورت ثابت شدن عدم توانایی مدیون در پرداخت اقساط، دادگاه مهلتی مناسب برای پرداخت را در نظر می‌گیرد یا حکمی برای تقسیط بدهی صادر می‌کند. در تعیین اقساط، درآمد مدیون و نیازهای ضروری او در نظر گرفته می‌شود.
مهریه می‌تواند به صورت ملک، کالا یا پول باشد. در مورد پول، ممکن است پول رایج در کشور یا پول خارجی باشد.
با توجه به اثر تورم، ارزش پول رایج هر سال ممکن است کاهش یابد و زوجه با گذشت زمان ضرر ببیند. به منظور تعویض این کاهش ارزش، قانونگذار تعدیل مهریه را مقرر کرده است.
به طور مشخص، تبصره ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی بیان می‌کند که اگر مهریه در وجه رایج باشد، بر اساس تغییرات شاخص قیمت سالیانه تعیین شده توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، محاسبه و پرداخت خواهد شد، مگر اینکه زوجین در هنگام عقد توافق دیگری داشته باشند.
قرارداد وحدت رویه شماره ۷۰۸ هیئت عمومی دیوان عالی کشور نیز تأیید می‌کند که تقسیط مهریه، حق حبس زوجه را لغو نمی‌کند.
لازم به ذکر است، شخصی که درخواست اعسار خود را مطرح کرده و درخواستش پذیرفته شده است، می‌تواند درخواست تعدیل اعسار را نیز مطرح کند و هیچ مانع قانونی برای آن وجود ندارد.
برای اطلاعات دقیقتر و پیگیری موضوع، استفاده از خدمات مشاوره حقوقی متخصص در حوزه خانواده توصیه می‌شود.
دادخواست تعدیل در اقساط مهریه را چه زمانی باید تنظیم کرد؟
دادخواست تعدیل در اقساط مهریه باید در زمانی تنظیم و تقدیم شود که قاضی حکم پرداخت مهریه را صادر می‌کند. این دادخواست به دادگاه تقدیم می‌شود در صورتی که زوج عاجز از پرداخت مهریه اقساطی است.
بعد از تعیین نحوه و میزان پرداخت مهریه به صورت اقساط با توجه به تورم شدید و یا شرایط مالی ویژه زوج، دادخواست تعدیل مهریه تنظیم و به دادگاه تقدیم می‌شود.
شرایط مالی هر فرد ممکن است در بازه‌های زمانی مختلف تغییر کند، بنابراین با افزایش نرخ تورم و گرانی سکه و ارز، زوج ممکن است نتواند مهریه و اقساط مهریه را پرداخت کند.
بنابراین، زمان تنظیم و تقدیم دادخواست تعدیل اقساط مهریه وابسته به شرایطی است که در آینده پیش می‌آید. تغییر شرایط مالی در آینده می‌تواند زمان مناسبی برای تنظیم و تقدیم دادخواست تعدیل باشد.
درخواست تعدیل اقساط مهریه به صورت تنظیم دادخواست توسط وکیل و تقدیم آن به دادگاه انجام می‌شود. این دادخواست می‌تواند توسط زوج یا زن و یا قائم مقام قانونی آنها تنظیم و تقدیم شود.
لازم به ذکر است که طبق قوانین جاری، مهریه به زن تعلق می‌گیرد و زن می‌تواند در هر زمانی برای دریافت مهریه اقدام کند. اما در بعضی موارد، دادگاه برای رعایت حقوق هر دو طرف و تصمیمی که با رضایت هر دو طرف باشد، ممکن است تعیین کند که مهریه تسقیط شود.
با توجه به شرایط جدید و افزایش تورم و گذشت زمان، احتمالاً بتوان با رعایت قوانین، دادخواست تعدیل در اقساط مهریه را چندین بار تنظیم کرد. بنابراین، در صورت بروز شرایط ویژه و تغییرات مهم در آینده، خواهان می‌تواند دادخواست تعدیل در اقساط مهریه را مطرح کند.
